1. Vrijwilligersmedaille openbare orde en veiligheid
2. Herinneringsmedaille
3. Prof. mr. Pieter van Vollenhovenpenning
4. Koninklijke onderscheiding

Vrijwilligersmedaille openbare orde en veiligheid

De Vrijwilligersmedaille openbare orde en veiligheid wordt uitgereikt aan degene die aaneensluitend (of met een onderbreking van hoogstens twee maanden) gedurende een periode van tien jaar in repressieve dienst taken op het terrein van de openbare orde en veiligheid heeft verricht als vrijwilliger bij:

• de politie;
• een overheidsbrandweer;
• een brandweer van een inrichting, voor zover deze brandweer volgens een regeling met de overheid taken vervult voor de overheidsbrandweer;
• het Korps Nationale Reserve;
• een organisatie die zich inzet voor het redden van drenkelingen;
• een ambulancedienst;
• het Nederlandse Rode Kruis;
• de Nationale Bond voor EHBO, de Koninklijke Nederlandse Vereniging EHBO of EHBO-Nederland;
• een vrijwilligerskorps van Curaçao, Sint Maarten of van het openbare lichaam Bonaire, Sint Eustatius of Saba.

De Vrijwilligersmedaille openbare orde en veiligheid wordt uitsluitend uitgereikt aan vrijwilligers die minimaal tien jaar in repressieve dienst de openbare orde en veiligheid hebben gediend. Voor deze medaille komen bij de politie daarom alleen de politievrijwilligers in aanmerking die de politietaak uitvoeren.

Vrijwilligersmedailles, jaartekens en oorkonden voor politievrijwilligers worden door of namens de korpschef aangevraagd bij de Kanselarij der Nederlandse Orden te Den Haag.

De medaille is uit brons vervaardigd en heeft een middellijn van 35 millimeter. De voorzijde vertoont een van kantelen voorziene muur met een stralenbundel als achtergrond. Op de muur staan de woorden 'PATRIAE SERVIRE LIBERTAS'. Voor de muur kronkelt zich een slang. Op de keerzijde is het Rijkswapen afgebeeld. De medaille is door middel van een ring aan het lint verbonden.

Het lint is 33 millimeter breed. De kleur is groen met op 1 millimeter afstand van de boorden een verticale oranje baan ter breedte van 2 millimeter. In het begin zijn er per ongeluk twee verschillende kleuren lint gebruikt. Het eerste type was donkergroen met geeloranje boorden. Het tweede en huidige type is meer gifgroen met donkeroranje boorden.

Tegelijk met de medaille wordt ook een bijbehorende sierlijke oorkonde uitgereikt.

Aan hen die aaneensluitend (of met een onderbreking van maximaal twee maanden) gedurende een periode van 15, 20, 25, 30, 35, of 40 jaar taken hebben verricht als vrijwilliger, wordt een jaarteken toegekend, waarvan het laatst ontvangen jaarteken op het lint van de eerder ontvangen medaille wordt gedragen.

Ook bij ieder jaarteken wordt een bijbehorende sierlijke oorkonde uitgereikt.

Herinneringsmedaille

Kort na de Tweede Wereldoorlog bestond de behoefte aan uitbreiding van het politie-apparaat, zonder daarvoor extra fulltime personeel aan te trekken. In 1946 werd in Amsterdam daarom de Hulppolitie ingesteld. En in 1948 werden landelijk twee reserve-politiediensten opgericht: de Reserve Rijkspolitie en de Reserve Gemeentepolitie. Beide diensten zouden tot 1994 bestaan. Bij de vorming van de regionale politiekorpsen werden zij opgeheven en de reservisten werden als politievrijwilligers onderverdeeld.

Bij het 40-jarig bestaan van de Reserve Rijks- en Gemeentepolitie was de Herinneringsdraagspeld Reservepolitie 1948-1988 al ingesteld. Bij het 50-jarig jubileum besloot de LOPV voortaan een blijvende herinnering aan het personeel te geven.

In overleg met de Kanselarij der Nederlandse Orden werd besloten tot het instellen van een officieel draagbare herinneringsmedaille. Het ontwerp van deze medaille werd overgelaten aan G. Dumbar, die ook ontwerper is van de in 1993 ingestelde huisstijl van de Nederlandse politie. De goedkeuring door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninksrijksrelaties kwam bij besluit van 26 mei 1995. De Herinneringsmedaille Vrijwillige Politie 1948-1998 was een feit. De medaille werd ingesteld "ter herinnering aan het 50-jarig jubileum in 1998 en als blijk van waardering voor de inzet van de vrijwilligers ten behoeve van de politie" en werd toegekend aan hen, die in 1998 vrijwillig ambtenaar waren en aan hen, die - hoewel geen vrijwillig ambtenaar- bijgedragen hebben aan de organisatie van het jubileum.

Het is een ronde, brons gepatineerde, medaille met een middellijn van 35 millimeter. De voorzijde vertoont het logo van de Nederlandse politie: een wetboek met een springende granaat. Daaromheen de tekst 'VRIJWILLIGE POLITIE'. De keerzijde is geheel vlak met, in reliëf, de data '1948' en '1998'.

Het lint, 37 millimeter breed, is Nassau blauw met aan weerszijden 2 millimeter brede strepen van Nassau blauw, oker en wit. Er zijn ongeveer 2500 medailles uitgereikt. Een namenlijst is gepubliceerd in het boek "Gouden Koorden - Reserve- en Vrijwillige Politie 1948-1998".

Prof. mr. Pieter van Vollenhovepenning

Deze penning is ingesteld door de Stichting Maatschappij en Veiligheid (SMV), vanuit de maatschappelijke erkenning voor het werk dat de heer Van Vollenhoven doet voor de samenleving wat betreft veiligheidsvraagstukken. Prof. mr.  Pieter van Vollenhoven heeft dinsdag 23 december bij de Koninklijke Nederlandse Munt in Utrecht de eerste penning geslagen die zijn naam draagt. De penning wordt elk jaar aan andere personen uitgereikt. De penning is in 2008 uitgereikt aan alle executieve politievrijwilligers in Nederland.

Veiligheid is iets waaraan iedere burger kan bijdragen. Dat kan in bescheiden vorm door strafbare feiten te melden bij de politie, aangifte te doen en zelf maatregelen te treffen om criminaliteit te voorkomen. Politievrijwilligers gaan verder en investeren hun vrije tijd in het veiliger maken van de eigen omgeving. De politie waardeert hun inzet zeer. Reden om in het jubileumjaar (2008) - waarin de politie 60 jaar politievrijwilligers kent - alle 1.700 vrijwilligers te eren met de ‘Prof. Mr. Pieter van Vollenhoven Penning’.

Daarnaast zet de politie zich in om het vrijwilligerschap steeds aantrekkelijker te maken. Bijvoorbeeld door het vereiste opleidingstraject meer op maat te kunnen aanbieden, zodat het aansluit bij situatie en mogelijkheden van vrijwilligers. Een landelijke beleidsvisie moet de korpsen handvatten bieden om de vrijwilligers in de lokale praktijk te kunnen inzetten.

Pieter van Vollenhoven heeft zich inmiddels enkele decennia ingezet op het terrein van de nationale en internationale veiligheidszorg. Vanwege zijn positief kritische opstelling tegenover de daarmee verbandhoudende vraagstukken - en de actieve betrokkenheid van burgers bij dit onderwerp - wordt als blijk van maatschappelijke waardering de ‘Prof. Mr. Pieter van Vollenhoven Penning’ ingesteld. Dit initiatief van de Raad van Hoofdcommissarissen wordt ondersteund door het Korpsbeheerdersberaad en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (kabinet). Met de uitreiking van de eerste penningen aan alle executieve politievrijwilligers in 2008 wil Van Vollenhoven hun belang en hun inzet voor de samenleving zeer nadrukkelijk onderstrepen.

In het jubileumjaar zijn aan zes politievrijwilligers de Penning uitgereikt: Jan Willem Vlot (politie Zuid-Holland-Zuid), Esther van den Broek (politie Limburg-Noord), Michael Lensen (politie Utrecht), Gerard Voogd (politie Friesland), Jacqueline Verstappen (politie Twente) en Asha Scribhoekan (politie Midden- en West-Brabant). Zij vertegenwoordigden de politievrijwilligers van Nederland bij de eerste slag.

Het was de bedoeling dat begin 2009 alle politievrijwilligers die in 2008 actief waren deze Penning kregen. Dit heeft echter verspreid over geheel 2009 per regio plaatsgevonden.

Voor 2009 en de daarop volgende jaren beoordeelt een commissie op basis van voordrachten wie in aanmerking komt voor de ‘Prof. mr. Pieter van Vollenhoven Penning’. Een persoon of organisatie die zich in het kader van burgerparticipatie op het terrein van openbare orde en veiligheid op innovatieve wijze verdienstelijk heeft gemaakt, kan in aanmerking komen voor de penning.

De penning is uitgevoerd in gepatineerd brons met een gladde rand. De penning heeft een diameter van 50 mm.

Koninklijke Onderscheiding

Een koninklijke onderscheiding ('lintje') is in Nederland een symbolische erkenning voor persoonlijke, bijzondere verdiensten voor de samenleving. Het kan in beginsel aan iedere Nederlander worden toegekend. Ook buitenlandse onderdanen komen voor een aantal koninklijke onderscheidingen in aanmerking. Sommige onderscheidingen maken deel uit van een ridderorde, andere zijn zelfstandige kruisen en medailles.

De informele term lintje is te danken aan de gewoonte om op de revers of op een japon een klein stukje lint of een rozet in de kleuren van de verkregen onderscheiding te dragen. Deze knoopsgatversieringen worden lintjes genoemd, de gebruikelijke aankondiging van de verlening van onderscheidingen op de verjaardag van de regerende koning of koningin heet de 'lintjesregen'.

Politievrijwilligers zetten zich met volle overgave in voor de Nederlandse samenleving. Zij dragen in hun vrije tijd actief bij aan meer openbare orde en veiligheid. Dat mag best maatschappelijk worden gewaardeerd. De mogelijkheid bestaat om een Koninklijke onderscheiding aan te vragen voor een politievrijwilliger die zich zeer actief inzet en dat al 15 jaar of langer doet.

Welke weg moet je bewandelen om iemand voor te dragen voor een Koninklijke onderscheiding?

• Lees eerst het document 'Ere wie ere toekomt';
• Bespreek het voornemen met een contactpersoon in het korps die bekend is met het aanvragen van Koninklijke onderscheidingen;
• Download het voorstelformulier en dien deze in;
• Wanneer nodig kan de voorzitter van de LOPV advies geven. Stuur een mail naar: voorzitter@lopv.nl;
• Meer informatie over hoe je iemand kunt voordragen en welke stappen je hiervoor moet ondernemen, vind je op de website van de Kanselarij der Nederlandse Orden.